Türk bir aileden gelen Timur’un mezarının açıldığında bir felaketle karşılaşılacağına inanılıyordu. Bu nedenle 1405’te ölen Timur’un Semerkand’taki mezarına yüzyıllar boyunca hiç dokunulmadı. 1941 yılına gelindiğinde ise Sovyet antropologları bu efsaneye inanmadılar ve Timur’un mezarını açtılar. Ancak mezar açıldıktan sonra efsaneyi doğrulayan bir yazı bulundu. İki gün sonra Rusya’yı derinden sarsan ve acısı yıllarca sürecek bir gelişme oldu. Peki mezarda ne yazıyordu ve Rusya nasıl bir acıyla karşı karşıya kaldı?
1336 yılında Semerkand yakınlarında doğan Timur’un babası Muhammed Taragay, bir Türk-Moğol aşireti olan Barlaslar’ın lideriydi. Moğol soyundan gelmediği için Han yerine Emir unvanını kullanırdı. Babası öldükten sonra siyasete giren Timur, emirler arasındaki anlaşmazlıktan faydalanarak Çağatay Hanlığı’nda önemli bir başarı kazandı ve kendi imparatorluğunu kurdu.
Moğolistan’dan Arap Yarımadası’na Hindistan’dan Anadolu’ya kadar geniş bir imparatorluk kuran ve Ankara Savaşı’nda Yıldırım Beyazıt’ı yenen Aksak Timur, 1405 yılında öldü. Timur’un naaşı şimdi Özbekistan sınırları içinde bulunan Semerkand’ta yaptırılan mezara konuldu.
Yüzyıllar boyunca hakkında çeşitli kitaplar yazılan Timur’un mezarının açıldığında büyük bir kötülükle karşılanacağı efsanesi modern çağın başladığı 20. yüzyıla kadar ulaştı.
1941 yılında Sovyet antropolog Mikhail Gerasimov, Timur’un mezarını açmak için Semerkand’a geldi. Semerkandlı’lar Timur’un mezarının açılmasını önlemek amacıyla protestolarda bulundular. Yaşlı bilginler, Timur’un mezarının açılmasıyla savaş ruhunun yeniden canlanacağını ve ülkeye kötülük geleceğini söylediler. Ancak itirazlar faydasız kaldı ve 19 Haziran 1941’de Timur’un mezarı açıldı.
Sovyet antropolog mezarı açtığında önce bir yazıtla karşılaştı. Yazıtta yazılanların tercümesi ise şöyleydi :
“Her kim ki benim mezarımı açacak olursa benden daha beter bir düşman bulacak.”
Timur’un kemikleri Leningrad’a götürülmek için mezardan çıkarıldı. Mezarın açılmasından iki gün sonra adeta efsane gerçek oldu ve Rusya tarihinin en acı olaylarından biriyle karşı karşıya kaldı. Hitler’in önderliğindeki Alman Ordusu Rusya’ya girdi ve önüne çıkan birlikleri yok ederek Moskova’ya doğru ilerledi. Semerkand’lılar Alman ordularının Rusya’ya girmesini Timur’un mezarının açılmasına bağladı.
Timur’un kemikleri Leningrad’da götürüldü ve incelendi. Timur gerçekten aksaktı, bir ayağı diğerinden daha kısaydı. Antropolog Gerasimov, kafataslarını inceleyerek tüm hanedanın portrelerini yaptı.
Timur’un kemikleri Kasım 1942’de tekrar Semerkand’a getirildi. İslami geleneklere uygun bir törenle yeniden mezarına defnedildi. Definden iki gün sonra Ruslar, Alman Ordularına karşı büyük bir saldırı başlattı. Ruslar, Stalingrad Zaferi olarak tarihe geçen zaferin ardından Alman ordularına yenerek ülkelerini Nazilerden kurtardılar.
