Önce Mossad şefi Yossi Cohen, Arap ülke liderlerine karşı giriştiği kafa-kol operasyonunda “Türkiye bölgede İran’dan bile daha tehlikeli” dedi.
Şimdi de İsrail İstihbarat Bakanı Eli Cohen, iki ülke arasındaki limoni siyasal ilişkilere nazaran umut vadeden ekonomik ilişkilerin bile tamamen bitirilmesi gerektiğini söylüyor.
Eli Cohen’e göre, Türkiye’nin Hamas ile yakın ilişkisi, Doğu Akdeniz’deki faaliyetleri ve nükleer güç olma yolunda attığı adımlar, İsrail’en geleceği açısından büyük tehdit oluşturuyor.
İsrail’in haftalık yayın organlarından Makor Rishon’a konuşan Eli Cohen, Türkiye’nin “aşırı İslami” bir çizgiye yöneldiğini iddia ederek, bunun da iki ülke arasındaki ilişkilerin tamamen bitirilmesi için en önemli işaret olduğunu kaydetti.
Benjamin Netanyahu tarafından Mayıs 2020’de İstihbarat Bakanlığı’na getirilen Eli Cohen, daha önce Ekonomi Bakanlığı görevini yürütüyordu. Cohen, o dönem Türkiye ile İsrail arasında yapılması planlanan ticari içerikli bir konferansın iptal edilmesini sağlamıştı.
Evet, istihbaratçı Cohenler’in (kardeş değiller) dillerinde varsa yoksa Türkiye…
Ha bu arada Eli Cohen, İsrail’in en önemli casuslarından birinin de adı.
Kimdir?
Eli Cohen, 1924 yılında Mısır’ın İskenderiye kentinde fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 1950’li yıllarda çeşitli operasyonlarda görev aldı. Mısır hükümeti asla onun Goshen Operasyonu’nda görev aldığını kabul etmedi. 1959’da Nadia Majald ile evlenen Cohen’in üç çocuğu oldu. İsrail Ordusu’nda istihbarat konusunda çalışan Cohen, daha sonra 1961 yılında Arjantin’e gönderildi. Orada Kemal Emin Taybet olarak tanındı.
Sonrasında Suriye’ye dönen Cohen, Golan Tepeleri’nde görev alan Suriye askerlerinin güvenini kazandı. Bilgileri İsrail’e radyo ve gizli mektuplar vasıtasıyla ulaştıran Cohen, birçok üst rütbeli Suriyeli general ile arkadaşlık kurmayı başardı. Bazı kaynaklar Emin el-Hafız ile Buenos Aires’te iyi bir arkadaşlık kurduğundan söz etse de Hafız 2001 yılında verdiği bir röportajda 1962 yılında Moskova’da olduğunu söylerek bu bilgileri yalanladı.
Cohen, Suriye ordusuna yakın bir yerden ev kiralamıştı ve verici yardımıyla İsrail’e buradan haber ulaştırıyordu. Ordu kendi içinde verici ile haberleştiği için Cohen’in gönderdiği bilgiler diğer bilgiler ile karışıyor, açık şekilde gözükmüyordu, kendini böyle kamufle etmişti. 1965 yılında SSCB, Suriye’ye askeri yardımda bulundu. Bu yardım için 1 günlüğüne ordu verici ile haberleşmeyi kapattı. Cohen, bu süre içinde İsrail’e verici ile haber ulaştırınca ordu bunu tespit etti. Cohen, Suriye siyasetinde yükselmiş birisiydi. Başlarda birçok kişi bunu reddetse bile Cohen’in MOSSAD ajanı olduğu ortaya çıkmıştı. Pek çok ülkenin arabulucuk yapıp idamı durdurmaya çalışmasına karşın, Suriye tarafından sorgulanan Cohen, 1965 yılında Şam’da idam edildi.
Kemikleri hala Suriye’de topraklarındadır. İsrail bu kemikleri almak için birçok girişimde bulunmuştur (Türkiye de arabulucuk etmiştir) fakat fayda etmemiştir.
Eli Cohen, Suriye ordusu ve siyasetinde üst noktalara ulaştığı için birçok bilgiye sahipti ve bu bilgileri İsrail’e ulaştırdı. Ölümünden 2 yıl sonra çıkan Altı Gün Savaşı’nda bu bilgiler çok önemli rol oynadı. Özellikle Golan Tepeleri’nin ele geçmesinde onun gönderdiği bilgilerin büyük payı vardı. İsrail, savaş çıktığında Suriye’nin bütün saldırı planlarını biliyordu ve envanterinde bulunan mermi sayısının bilgisine kadar sahipti.
Kısa hayat hikayesi Netflix’in 6 Eylül 2019 tarihinde yayınladığı The Spy adlı mini dizisinde anlatıldı. Dizide Eli Cohen’i İngiliz aktör ve komedyen Sacha Baron Cohen canlandırdı.
Son söz niyetine: Keşke hem Yossi Cohen hem Eli Cohen (gerçek casus olmayanı) olaylara Sacha Baron Cohen’in gözlüğünden bakabilseler…
