ABD’de Kasım ayında yapılacak seçimde Demokrat Parti’nin Başkan adayı Joe Biden, AKP’li cumhurun başkanı Recep Tayyip Erdoğan ilgili çok sert eleştirilerde bulundu.
New York Times gazetecileri ile Ocak ayında yaptığı görüşmede (niyeyse yeni yayımlandı) Biden, kelimenin tam anlamıyla Erdoğan’ı yerden yere vuruyor.
İşte Biden’in Erdoğan ile ilgili o sözleri:
Ben onunla (Erdoğan) oldukça uzun zamanlar geçirdim. O bir otokrat. Türkiye’nin cumhurbaşkanı ve bundan çok daha fazlası. Şu an yapmamız gereken bence açıkça muhalefeti desteklediğimizi göstererek, ona oldukça farklı bir yaklaşım göstermek.
Kısacası çok endişeliyim. Oldukça endişeliyim. Ben halen daha önce yaptığım gibi (Türkiye’deki muhaliflerle) doğrudan angaje olursak, Türk (muhalefet) liderliği içinde halen varolan bazı unsurları destekleyebileceğimizi, onların daha fazlasını yapabileceğini ve onları cesaretlendirerek Erdoğan’a karşı çıkmalarını ve mağlubiyete uğratmasına yardım edebileceğimiz düşüncesindeyim. Darbe ile değil, darbe ile değil, ama seçim süreci ile.
Erdoğan yerel seçimlerde İstanbul’da darmadağın oldu, ama buna karşılık Trump yönetimi Erdoğan’a boyun eğerek, Suriye’de bir operasyona daha izin verdi.
En son yapacağım şey Kürtlerle ilgili olarak ona (Erdoğan) boyun eğmek olurdu. Kesinlikle en son yapacağım şey bu olurdu.
Bizim bir zamanlar yaptığımız gibi Kürt toplumun meclis sürecine entegre edilebileceği bir yola, pozisyona sahip olduğumuzu açıkça göstermemiz gerekir. Çünkü yanlış olduğunu düşündüğümüz bir konuda konuşabilmeliyiz. O (Erdoğan) bedelini ödemeli.
Bazı silahları ona satıp, satmayacağımız konusunda da belli bir bedel ödemeli. Aslına bakılırsa şu an onun bir hava savunma sistemi (S-400) var ve şu anda onları F-15’lerin üstünde deneyerek, sistemlerin nasıl çalışacağını anlamaya çalışıyorlar.
Türkiye Rusya’ya da bağlı kalmak istemiyor. Rusya ile ilişkilerd neler olabileceğini tattılar, ama anlamaları gerekir ki biz onlarla (Erdoğan yönetimi ile) şimdiye kadar oynandığı gibi oynamayacağız.
Çok endişeliyim. Çok endişeliyim. Hava üslerimiz ve onlara nasıl ulaşacağımız hakkında da çok endişeliyim. Bizim bölgedeki müttefiklerimizle bir araya gelerek ve çok çalışarak onun (Erdoğan) bölgedeki ve özellikle Doğu Akdeniz’de petrol ve diğer şimdi konuşulması çok zaman alacak başka konularda da izole edilmesi için uğraşmalıyız. Ama cevabım, evet endişeliyim.
Görüşmede Biden’in Türkiye ile ilgili NYT ekibinin sorduğu sorulara verdiği yanıtların orijinali de şöyle:
NYT: Do you feel comfortable with the United States still having nuclear weapons in Turkey given Erdogan’s behavior?
(The United States has about 50 nuclear weapons based in Turkey. This began to stir public debate after Turkey’s offensive into Syria in October.)
The answer is my comfort level is diminished a great deal. I’ve spent a lot of time with Erdogan.
More than anybody in our administration did because Erdogan concluded that he’d only talk to me because he thought I wasn’t anti-Islam. Remember when I made that speech to NATO saying, when he got elected, “You had to reach out. This is an opportunity to bring another Muslim country.” And you knew why they were acting the way they did in other countries in Europe, to not reach out at all for the first election. We have had —
NYT: You mean because of anti-Muslim bias?
Yeah. I’ve spent a lot of time with him. He is an autocrat. He’s the president of Turkey and a lot more. What I think we should be doing is taking a very different approach to him now, making it clear that we support opposition leadership. Making it clear that we are in a position where we have a way which was working for a while to integrate the Kurdish population who wanted to participate in the process in their parliament, etc. Because we have to speak out about what we in fact think is wrong. He has to pay a price. He has to pay a price for whether or not we’re going to continue to sell certain weapons to him. In fact, if he has the air defense system that they’re flying F-15s through to see how they can try to figure out how to do it.
So I’m very concerned about it. I’m very concerned about it. But I’m still of the view that if we were to engage more directly like I was doing with them, that we can support those elements of the Turkish leadership that still exist and get more from them and embolden them to be able to take on and defeat Erdogan. Not by a coup, not by a coup, but by the electoral process. He got blown out. He got blown out in Istanbul, he got blown out in his party. So what do we do now? We just sit there, and yielded. And the last thing I would’ve done is yielded to him with regard to the Kurds. The absolute last thing.
I had a couple of those meetings with him about the Kurds, and they did not clamp down at the time. We have to make it clear that if they’re looking to, because, at the end of the day, Turkey doesn’t want to have to rely on Russia. They’ve had a bite out of that apple a long time ago. But they got to understand that we’re not going to continue to play with them the way we have. So I am very concerned. I am very concerned. I’m very concerned about our airfields and access to them as well. And I think it takes an awful lot of work for us to be able to get together with our allies in the region and deal with how we isolate his actions in the region, particularly in the Eastern Mediterranean in relating to oil and a whole range of other things which take too long to go into. But the answer is yes, I’m worried.
ABD Başkanlık seçimi için yapılan anketlerde Biden, Trump’ın önünde görünüyor.
Yani, Biden seçilirse Erdoğan için ABD ile ilişkiler açısından zor bir dönem başlayacak.
Bu arada, Joe Biden’ın Başkan yardımcılığı döneminde Recep Tayyip Erdoğan ile Emine Erdoğan’ın kendisinden ve eşi Jill Biden’den ABD’de tutuklu bulunan Reza Zarrab’ın serbest bırakılmasını istediklerini de hatırlatalım.