ABD merkezli The New Yorker dergisi, AKP-MHP’li cumhurun başkanı Tayyip Erdoğan’ın damadı olan Selçuk Bayraktar’a ilişkin geniş bir habere yer verdi.
“Savaşın Doğasını Değiştiren Türk İHA’sı” başlığıyla yayımlanan geniş haberin spotunda “Bayraktar TB2, Ukrayna ve diğer ülkelere hassas hava saldırısı yetenekleri getirdi. (TB2) Aynı zamanda Türkiye’nin yükselişini sağlayan diplomatik bir araç” ifadesine yer verildi.
Haberde Bayraktar’ın çocukluğundan okul yıllarına, ailesinin siyasi bağlantılarından işletmelerine dair detaylar yer alırken, Bayraktar’ın görüşlerine de yer verildi.
“Bayraktar öğrenciyken ABD, Afganistan ve Irak’taki hedefleri vurmak için Predator insansız hava araçları kullanıyordu” hatırlatmasına yer verilen haberde, Bayraktar’ın ABD’nin bu saldırılarını onaylamadığı iddiası yer aldı. Haberde üniversiteyi ABD’de okuyan Bayraktar’ın bu yıllarda Noam Chomsky (İHA ve SİHA karşıtı fikirlerinin epey yanlısı var) hayranı olduğu, “çoğu yabancı olan diğer lisansüstü öğrencilerle sosyal aktivizm içinde olduğu” öne sürüldü.
Kaça satıyor?
Dergi, Selçuk Bayraktar’ın ağabeyi Haluk’un Ukrayna ve Azerbaycan’da kullanılmasına ek olarak, TB2’leri Nijerya, Etiyopya, Katar, Libya, Fas ve Polonya hükümetlerine de sattığı, ayrıca Doğu Asya’da bir satış görüşmesini yeni tamamladığı, yakında çıkacak olan TB3 drone’unu pazarladığı ifade edildi.
Haberde söz konusu insansız hava araçlarının fiyatına dair ise şu iddialar yer aldı:
Birkaç haber kaynağı, tek bir TB2 drone’nun bir milyon dolara satın alınabileceğini bildirdi ancak Bayraktar, kesin bir rakam vermemekle birlikte daha pahalı olduğunu söyledi. Her durumda, tek birim rakamlar yanıltıcıdır; TB2’ler, taşınabilir komuta istasyonları ve iletişim ekipmanlarıyla birlikte bir “platform” olarak satılmaktadır. 2019’da Ukrayna, rapor edilen altmış dokuz milyon dolara en az altı TB2’lik bir filo satın aldı; benzer bir Reaper uçağı filosu bunun yaklaşık altı katına mal oluyor. Bayraktar, TB2 için “Taktik olarak tam doğru noktada” dedi. “Çok küçük değil ama çok büyük de değil. Ve çok ucuz değil, ama çok pahalı da değil.”
Bir filo satın alındığında, operatörler birkaç aylık eğitim için Türkiye’nin batısındaki bir tesise giderler. Stratejik ve Uluslararası Araştırmalar Merkezi’nde askeri tedarik uzmanı olan Mark Cancian, “Sadece satın almıyorsunuz” dedi. “Tedarikçiyle evlendiniz çünkü sürekli bir yedek parça akışına ve onarım uzmanlığına ihtiyacınız var.” Türkiye bu ilişkiyi güçlendirmede ustalaştı. Nijerya ile, minerallere ve sıvılaştırılmış doğal gaza erişim karşılığında ülkenin pilotlarını TB2’ler konusunda eğitmeyi içeren bir savunma anlaşması yaptı. Etiyopya’ya, hükümetin bir dizi Gülenci okula el koymasının ardından TB2’ler teslim edildi.
