Tarih 15 Mayıs 2013. ABD Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nde “Nükleer İran’ı Önlemek” konulu bir görüşme yapılıyor. Görüşmede, “Türkiye’yi sarsan büyük yolsuzluk soruşturmasından hemen sonra Türkiye’ye gelen ABD Hazine Bakanlığı Müsteşarı David Cohen’in de bilgisine başvuruluyor.
JÖNTÜRK’ün elde ettiği o günkü toplantı tutanaklarında, ABD’nin ister Halkbank üzerinden isterse Reza Zarrab’ın yaptığı gibi kişisel girişimlerden olsun İran yönetimine veya bu ülkedeki bireylere altın satışına izin vermeyeceği ve bunun için gerekenlerin “çok güçlü” bir biçimde yapılacağı Cohen tarafından üstüne basıla basıla vurgulanıyor. Yani ABD, o tarihte 17 Aralık 2013 tarihli yolsuzluk operasyonun işaretini veriyor.
O günkü görüşmede Komite başkanı Cumhuriyetçi Edward R Royce, Cohen’e, şu soruyu yöneltiyor:
2012 Temmuz ayı ile geçen ay (Nisan 2013) arasında İran’a 6 milyar doların üzerinde altın gönderilmiş. Bu İran’ın 60 milyar dolarlık petrol ihracatının yüzde 10′una tekabül ediyor. Bu yılın ilk çeyreğinde İran’a gönderilen altın miktarı da 1,3 milyar doları buldu.
Şimdi Obama yönetimi, İran’a uygulanan ambargoya rağmen bu ülkeye altın satarak ticari ilişki yürüten Türkiye’nin devlet bankası Halkbank’a karşı ne tür önlemler aldı?
Bu soruya Hazine Bakanlığı Müsteşarı David Cohen, şu yanıtı veriyor:
Sayın Başkan, yönetim, bu konuyla ilgili olarak korkusuzca ve hiçbir iltimasa göz yummayan adımlar atmayı sürdürüyor. Müttefikimiz olsun olmasın bu konuda şahıslar ve kuruluşlar düzeyinde yaptırımlar uyguluyoruz. Gelişmeleri, kanıtları takip ediyoruz.
1 Temmuz’ta yürürlüğe girecek yeni yaptırımlar ile (İran’a uygulanan ambargo kapsamında) bundan böyle yalnızca İran yönetimine değil bu ülkenin herhangi bir vatandaşına dışarıdan altın satılması tamamen yasaklanmış olacak. Bunun çok güçlü bir biçimde takipçisi olacağız.
Bu yanıtın ardından Dış İlişkiler Konseyi Başkanı Royce, şu soruyu yöneltiyor:
Türkiye’nin İran’a doğal gazın karşılığını hala altın olarak gönderdiğini söyleyebilir misiniz?
Cohen, bu konuyla ilgili olarak da şunları söylüyor:
Sayın üyeler, Türkiye’den İran’a gönderilen altınlarla ilgili en küçük bir şüphe yok. Bakıldığında çok sayıda İran vatandaşı, değeri gittikçe düşen İran Riyalinin yıkıcı etkisinden kurtulmak için altın alıyorlar. Bu durum bile uyguladığımız yaptırımların, riyalin düşüşüne neden olması açısından bakıldığında da etkili olduğunu ortaya koyuyor.
Şimdi, Türkiye’nin İran’dan aldığı doğal gaz karşılığında altınla ödeme yapıp yapmadığına ilişkin olarak da daha detaylı bilgileri kapalı oturumda verebilirim. Sorunuza kısa bir yanıt vermek gerekirse, şu an için böyle bir ödemenin yapıldığını görmüyoruz.
Evet o görüşmenin kısaca özeti bu.
Kısacası, ABD, 1 Temmuz tarihinden sonra, Türkiye’den İran’a her türlü altın satışının (ister hükümet düzeyinde isterse bireysel) çok güçlü olarak takip edileceğini ve gerekenin yapılacağını cümle aleme ilan ediyor.
Bu çerçevede, 17 Aralık’ta başlatılan Büyük Yolsuzluk Operasyonu sonrasında “Haberimiz yoktu” gibi yakınmalar abesle iştigal oluyor.
